ΝΕΕΣ ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ ΤΟΥ ΥΠΕΠΘ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΕ: ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ, ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΤΕΕ
Η κυβέρνηση της Ν.Δ. προχώρησε το καλοκαίρι στην ψήφιση του νόμου 3475/06 για την Τ.Ε.Ε. αγνοώντας προκλητικά όλες τις προτάσεις, όχι μόνο της εκπαιδευτικής αριστεράς και των Παρεμβάσεων (που έκαναν λόγο για την ανάγκη θεσμοθέτησης του ενιαίου, δημόσιου και δωρεάν 12χρονου σχολείου), μα και της ΟΛΜΕ που έχει διακηρυγμένο πλέον στόχο την ανάπτυξη ενός τύπου σχολείου στη λυκειακή βαθμίδα, «ενός πραγματικού Eνιαίου Λυκείου στο πλαίσιο της καθιέρωσης της 12χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
Το ΥΠ.Ε.Π.Θ. προχώρησε, επίσης χωρίς καμιά συζήτηση, λίγο πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς στην αυθαίρετη κατάργηση 61 σχολικών μονάδων Τ.Ε.Ε. Αυτό είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό για να κατανοήσει κανείς το πώς η ηγεσία του εννοεί το διάλογο με τους εκπαιδευτικούς φορείς.
Στις 05 Φεβρουαρίου 2007, μια ημέρα πριν την προγραμματισμένη συνάντηση της Υπουργού Παιδείας με το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ, συνάντηση που είχε συμφωνηθεί με πρώτο θέμα στην ατζέντα τα ζητήματα της τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης , η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας κάνοντας «διάλογο» ουσιαστικά μόνο με τον εαυτό της, ανακοίνωσε με συνέντευξη τύπου τις αποφάσεις της για τα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ (τομείς και ειδικότητες ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, ωρολόγιο πρόγραμμα όλων των τάξεων των ΕΠΑΛ, διαδικασίες πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευσης των αποφοίτων ΕΠΑΛ). Πέρα, όμως, από τον εμφανή αυταρχισμό της διαδικασίας, η ουσία των αποφάσεων που ανακοίνωσε η ηγεσία του ΥΠΕΠΘ στις 05/02/2007 για την Τ.Ε.Ε. είναι πως επιμένει να προωθεί τη στροφή του μαθητικού δυναμικού στην πρόωρη κατάρτιση. Αυτός ο στόχος εξυπηρετείται:
α) αφενός μέσα, κυρίως, από ένα τετραπλό, ουσιαστικά, δίκτυο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης μετά το γυμνάσιο (ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, ΕΠΑΣ άλλων Υπουργείων όπως οι σχολές μαθητείας του ΟΑΕΔ και Μεταγυμνασιακά ΙΕΚ) και
β) αφετέρου μέσα από τον εξοβελισμό από τα ΕΠΑΛ της πλειονότητας των ειδικοτήτων που μέχρι σήμερα υπήρχαν στα ΤΕΕ και τη μεταφορά τους σε σχολές κατάρτισης, τις ΕΠΑΣ. Στα ΕΠΑΛ θα λειτουργήσουν 11 τομείς και 18 ειδικότητες (από τις οποίες οι δύο είναι πλοιάρχων και μηχανικών εμπορικού ναυτικού), ενώ στις Επαγγελματικές Σχολές 33 ειδικότητες.
Η βίαιη έξοδος μαθητών προς την κατάρτιση προωθείται με την κατάργηση στα ΕΠΑΛ της πλειονότητας των ειδικοτήτων που λειτουργούν σήμερα στα ΤΕΕ και την ένταξή τους αποκλειστικά μόνο στις ΕΠΑΣ ή και ορισμένων από αυτές μόνο στα ΙΕΚ. Έτσι ουσιαστικά η επιλογή από τον απόφοιτο της Α΄ τάξης ανάμεσα στα ΕΠΑΛ ή τις ΕΠΑΣ είναι νοθευμένη, αφού ειδικότητες που πιθανόν επιθυμεί θα προσφέρονται μόνο στις ΕΠΑΣ. Με αυτό τον τρόπο επιχειρείται η βίαιη προώθηση μαθητών προς την κατάρτιση. Οι μαθητές μάλιστα που θα επιθυμούν τις ειδικότητες αυτές και θα ακολουθήσουν αναγκαστικά τη διαδρομή των ΕΠΑΣ αποκλείονται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πιο αναλυτικά, καταργούνται τρεις τομείς στη Β΄ τάξη των ΕΠΑΛ σε σχέση με τους λειτουργούντες στα σημερινά ΤΕΕ (συγκεκριμένα, δεν παρέχονται από τα ΕΠΑΛ οι τομείς Κλωστοϋφαντουργίας-Ένδυσης, Χημικών Εργαστηριακών Εφαρμογών και Αισθητικής–Κομμωτικής). Μειώνονται, επίσης, από 42 σε 18 οι ειδικότητες που θα προσφέρονται στους μαθητές της Γ΄ τάξης των ΕΠΑΛ σε σχέση με όσες παρέχονταν μέχρι σήμερα στο Β΄ κύκλο των ΤΕΕ. Και μπορεί στα ΕΠΑΛ να προστέθηκαν η ειδικότητα των βοηθών Νοσηλευτών και αυτή των Γραφικών Τεχνών από τον τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών, όμως αφαιρέθηκε η ειδικότητα Βοηθών Φαρμακείου, που είχε ήδη ενταχθεί στα ΕΠΑΛ με Υπουργική Απόφαση Αυτό το γαϊτανάκι του ράβε-ξήλωνε δηλώνει και την προχειρότητα των σχεδιασμών του ΥΠΕΠΘ. Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για την Τ.Ε.Ε. δεν έχουν προκύψει από κανενός είδους επιστημονική μελέτη και αποτίμηση της υπάρχουσας δομής της εκπαίδευσης συνολικά, ιδιαίτερα της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, και κατά συνέπεια δεν απαντούν στα υπαρκτά ζητήματα που αφορούν στις αδυναμίες και τις προοπτικές της. Είναι δε χαρακτηριστικό πως το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στη σχετική εισήγησή του προς το ΥΠΕΠΘ πρότεινε 13 τομείς στη Β΄ τάξη ΕΠΑΛ και 23 ειδικότητες στη Γ΄τάξη ΕΠΑΛ. Στις ΕΠΑΣ εξαγγέλθηκε πως θα λειτουργήσουν 33 (!!) ειδικότητες με εντελώς διαφορετικούς στόχους αλλά και εκπαιδευτικό περιεχόμενο και επίπεδο. Είναι φανερό ότι για αρκετές από αυτές τις ειδικότητες, που οδηγούνται στις ΕΠΑΣ, δεν ευσταθεί το επιχείρημα του ΥΠΕΠΘ όπως καταγράφεται στη εισηγητική έκθεση του ν. 3475/06 και σε δελτίο τύπου του ΥΠΕΠΘ, ότι «οι Επαγγελματικές σχολές (ΕΠΑΣ), απευθύνονται σε μαθητές οι οποίοι επιθυμούν να φοιτήσουν σε ειδικότητες που δεν απαιτούν ισχυρή θεωρητική υποστήριξη, αλλά επικεντρώνονται κυρίως στην πρακτική εξάσκηση, ώστε οι απόφοιτοί τους να εντάσσονται άμεσα στην αγορά εργασίας ως ειδικευμένοι τεχνίτες». Έτσι, συνωστίζονται ειδικότητες που απαιτούν ισχυρή θεωρητική υποστήριξη και έχουν αντιστοιχία με ειδικότητες και επαγγέλματα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (όπως, π.χ., Οδοντοτεχνίτες, Φυσικοθεραπευτές, Αισθητικοί, Συντηρητές Έργων Τέχνης, Οινοποιοίας κ.ά.) με ειδικότητες στενής κατάρτισης (π.χ. μαγειρικής, τυροκομίας, ξυλογλυπτικής κ.ά.), αλλά και με άλλες που αποτελούν ουσιαστικά εξειδικεύσεις ειδικοτήτων που παρέχονται στα ΕΠΑΛ (π.χ. η ειδικότητα εργαλειομηχανών CNC των ΕΠΑΣ αποτελεί εξειδίκευση της ειδικότητας της Γενικής Μηχανολογίας των ΕΠΑΛ).
Σύμφωνα, επίσης, με τις ίδιες εξαγγελίες, καταργούνται οριστικά ορισμένες ειδικότητες από το δημόσιο σχολείο, καθώς δεν προβλέπεται να λειτουργούν ούτε στα ΕΠΑΛ ούτε στις ΕΠΑΣ (διατροφής-διαιτολογίας, κοινωνικών φροντιστών, ηλεκτρολόγων αυτοκινήτων, κτιριακών έργων), με σοβαρές αρνητικές συνέπειες για την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση και ειδικότερα για το εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών αντίστοιχων ειδικοτήτων.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι και μετά από αυτές τις ρυθμίσεις εξακολουθούν να παραμένουν τα κύρια χαρακτηριστικά των αντιεκπαιδευτικών επιλογών του νόμου 3475/06 (πολυδιάσπαση τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, παράδοση τμήματός τους – πτυχίο επίπεδου γ - στον ιδιωτικό τομέα και υποβάθμισή της).
Η κυβέρνηση, ανταποκρινόμενη στην ουσία των αποφάσεων της Mπολόνια και στις κατευθύνσεις της Λισαβόνας και της Πράγας, σχεδιάζει να χορηγήσει πτυχίο επιπέδου β στους απόφοιτους του EΠAΛ και του EΠAΣ και να τους παραπέμψει στη συνέχεια στα δημόσια ή ιδιωτικά I.E.K., για να αποκτήσουν πτυχίο επιπέδου γ. H μόνη διαφορά που θα χαρακτηρίζει τη μαθητική «σταδιοδρομία» των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας Tεχνικής Eπαγγελματικής Eκπαίδευσης και σύμφωνα πάντα με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς αφορά στη διάρκεια των σπουδών τους στα I.E.K.
Άνθρακες, επομένως, ο θησαυρός της χορήγησης πτυχίων επιπέδου γ από το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Aυτά θα χορηγούνται από τα I.E.K. (δημόσια και ιδιωτικά) έναντι αδρής αμοιβής, οξύνοντας βέβαια τους κοινωνικούς φραγμούς στη μόρφωση και υποτάσσοντας ακόμη περισσότερο την εκπαιδευτική λειτουργία στη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση της οικονομίας, που απαιτεί τη δημιουργία του «ελαστικού εργαζόμενου», με γνώσεις και δεξιότητες που ανασυντίθενται σε βραχύ χρόνο.
Mε όχημα τη θεσμική αναβάθμιση του συστήματος Kατάρτισης των I.E.K. επιχειρείται δηλαδή να κατοχυρωθεί μια διαδικασία «πιστοποίησης επαγγελματικών ικανοτήτων», ουσιαστικά ελεγχόμενη από τους βιομηχάνους, που θα κάνει «σκόνη και θρύψαλα» όποια αξία έχουν τα πτυχία και τα διπλώματα του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος, αποσυνδέοντας παραπέρα τους τίτλους σπουδών από το όποιο δικαίωμα στην εργασία στην κατεύθυνση της «διά βίου μάθησης».
Είναι βέβαιο πως οι προτεινόμενες αλλαγές θα σπρώξουν μαθητική πελατεία στα I.E.K. της φτηνής κατάρτισης και επανακατάρτισης. Ακόμη περισσότερο βέβαιο είναι πως οι Σχολάρχες θα γεμίσουν τα ταμεία τους από τη σχεδιαζόμενη χορήγηση του δικαιώματος πρόσβασης των αποφοίτων των I.E.K. στα A.E.I. μέσω ενός συστήματος πιστωτικών μονάδων, το οποίο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2007.
Αυτά τα μέτρα αποδιαρθρώνουν ακόμη περισσότερο τη δημόσια εκπαίδευση, στοχεύουν στην εδραίωση του φτηνού ευέλικτου σχολείου της αγοράς για την παραγωγή των αυριανών απασχολήσιμων εργαζομένων, κακοπληρωμένων, ημιμαθών, ανασφάλιστων κατά βάση και ανασφαλών. Χωρίς δικαιώματα, που θα αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις στο ίδιο του το επάγγελμα τους και θα βρίσκονται στη διαρκή ανάγκη να επανακαταρτίζονται αλλάζοντας στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου 5 ή 6 φορές δουλειά. Αυτό και μόνο το γεγονός αποκαλύπτει πως το κεφάλαιο και οι πολιτικοί του εκφραστές σ’ αυτήν τη συγκυρία, επιλέγουν όχι την υψηλή γενική μόρφωση και τεχνική ειδίκευση του συνόλου των αυριανών εργαζομένων για την αύξηση της παραγωγικότητας, μα την ουσιαστική απειδίκευση της πλειοψηφίας τους, ώστε να υπάρχει μια δεξαμενή για τα κακοπληρωμένα επαγγέλματα με στόχο ν’ απορροφηθούν οι διακυμάνσεις των αγορών.
Αυτές οι προτάσεις σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεμελιωθούν στο «δικαίωμα» των μαθητών που «υστερούν» να μάθουν τουλάχιστον μία τέχνη, όπως ισχυρίζονται μερικοί νεόκοποι υποστηρικτές της τριχοτόμησης της λυκειακής βαθμίδας. Εάν, βέβαια, κανείς δεχτεί ότι ο μαθητής που «υστερεί» δεν είναι άξιος, δεν είναι προκομμένος, δεν διαβάζει κ.τ.λ., αν με λίγα λόγια αποδεχτεί ότι είναι ατομικές οι ευθύνες για την επίδοση του, μοιραία θα καταλήξει στην ανάγκη ίδρυσης σχολών για αυτούς τους μαθητές. Όλες οι έρευνες που έγιναν κυρίως στο εξωτερικό, ωστόσο, τονίζουν πως οι λόγοι που «υστερούν» τόσοι μαθητές είναι καθαρά κοινωνικοί, ενώ το σίγουρο αποτέλεσμα της μαθητικής τους υστέρησης δεν είναι τα «πολλά λεφτά» που υποτίθεται πως κερδίζουν όσοι ασκούν τα «περιφρονημένα» τεχνικά επαγγέλματα, μα η φτώχεια, όπως αποκαλύπτει και η πρόσφατη έρευνα της Στατιστικής Yπηρεσίας, που αποδεικνύει πως όσο περισσότερο μορφώνονται τα μέλη μιας οικογένειας, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες το νοικοκυριό αυτό να απειληθεί από τη φτώχεια.
Με τις πρόσφατες εξαγγελίες του ΥΠΕΠΘ η πρόβλεψη ποσοστού για την πρόσβαση των αποφοίτων των ΕΠΑΛ στα ΑΤΕΙ μέσα από ένα δεύτερο δρόμο πανελλαδικών εξετάσεων μεταξύ των αποφοίτων των ΕΠΑΛ μπορεί να θεσμοθετείται, μοιάζει όμως με πρόσκληση σε «ανεπιθύμητους επισκέπτες», αφού δεν αίρονται, και στο νέο σύστημα, οι εκπαιδευτικές ανισότητες και οι κοινωνικοί-ταξικοί φραγμοί του σημερινού συστήματος πρόσβασης (περιορισμένες θέσεις και μόνο στα ΑΤΕΙ για τους απόφοιτους της ΤΕΕ, πρόσβαση μόνο σε αντίστοιχες ειδικότητες, βαθμολογική βάση κ.λπ.), με αποτέλεσμα να αποκλείονται και στο μέλλον χιλιάδες απόφοιτοι των ΕΠΑΛ από τα ΑΤΕΙ, παρά το γεγονός ότι ενδέχεται να επιτυγχάνουν βαθμολογία ακόμη και αρκετά πάνω από τη βαθμολογική βάση.
Να σημειώσουμε, επίσης, πως το ΥΠΕΠΘ δεν δεσμεύτηκε πως το ειδικό αυτό ποσοστό θα είναι αναλογικό του μαθητικού δυναμικού. Υπενθυμίζουμε πως μέχρι τώρα το ΥΠΕΠΘ απέρριπτε κάθε σχετική πρόταση (βλ. σχετική πρόταση της ΟΛΜΕ). Τώρα, κάτω από το βάρος της πραγματικότητας, αναγκάζεται να τροποποιήσει στο σημείο αυτό τον πρόσφατο νόμο.
Η μεγάλη, ωστόσο, διαρροή μαθητών από τα Eπαγγελματικά Λύκεια (φέτος την πρώτη τάξη των EΠAΛ επέλεξαν 23.500 μαθητές, μειωμένοι κατά 8.500 σε σχέση με την περυσινή A TEE , αποτελεί μία ακόμη απόδειξη σε ποιο βαθμό οι μαθητές και οι γονείς τους πείθονται από τις υποσχέσεις της κυβέρνησης πως μπορούν μέσω των ΕΠΑΛ να κατοχυρώσουν το δικαίωμα πρόσβασης σε ΑΕΙ-ΤΕΙ.
Η διαφηµιζόµενη, επομένως, ισοτιµία του Επαγγελµατικού Λυκείου (ΕΠΑΛ) µε το Γενικό Λύκειο παραµένει στα χαρτιά χωρίς πρακτικό αντίκρισµα. Προϋπόθεση για μια τέτοια ισοτιμία είναι η θεσμοθέτηση ενιαίας 12χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης που θα παρέχει στέρεα και ολοκληρωμένη γνώση και θα χωράει όλα τα παιδιά. Πρόκειται για θεμελιώδες αίτημα που διεκδικεί η εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά η κυβέρνηση το παραπέμπει στις καλένδες.
Η συνεχιζόµενη, άλλωστε, οικονοµική ασφυξία της δημόσιας εκπαίδευσης, καθώς το ποσοστό των δαπανών που προβλέπει ο προϋπολογισµός για την παιδεία επί του Α.Ε.Π. συρρικνώνεται ακόμη περισσότερο (3,58% του ΑΕΠ το 2005, 3,52% το 2006, ακόμη χαμηλότερο για το 2007). Η χρηματοδότηση του δημόσιου σχολείου στην Ελλάδα βρίσκεται στο χαµηλότερο επίπεδο ανάµεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Είναι όµως αυτονόητο ότι η ανάπτυξη της παιδείας και ιδιαίτερα της τεχνικής - επαγγελµατικής προϋποθέτει γενναία χρηματοδότηση, μιας και εκ των πραγμάτων είναι ακριβότερη από τη «διδασκαλία στον μαυροπίνακα». Απαιτεί σύγχρονες κτιριακές υποδομές και πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές, λιγότερους μαθητές στο τμήμα και συνεχή ανανέωση του αναλώσιμου εξοπλισμού που χρησιμοποιείται για την πρακτική άσκηση των μαθητών. Απαιτείται αλλαγή εκπαιδευτικής πολιτικής σε όφελος του δημόσιου σχολείου και ουσιαστική αύξηση των δημόσιων δαπανών τουλάχιστον στο 5% επί του ΑΕΠ. Ιδιαίτερα για την τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση η βελτίωση και η αναβάθμισή της χωρίς αύξηση δαπανών είναι ουτοπία ή, ορθότερα, κοροϊδία.
Αδιαπραγμάτευτη θέση μας είναι ΚAMIA ΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΘΕΙ ΣΤΗΝ Τ.Ε.Ε. Σε καμιά περίπτωση δε θα δεχθούμε, με πρόσχημα την κατάργηση ειδικοτήτων, να μειωθούν οι θέσεις εργασίας και συνάδελφοί μας να περιέλθουν σε κατάσταση εργασιακής αβεβαιότητας. Δεν ανεχόμαστε, επίσης, το διαρκή εμπαιγμό των αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών.
Η κυβέρνηση της Ν.Δ. προχώρησε το καλοκαίρι στην ψήφιση του νόμου 3475/06 για την Τ.Ε.Ε. αγνοώντας προκλητικά όλες τις προτάσεις, όχι μόνο της εκπαιδευτικής αριστεράς και των Παρεμβάσεων (που έκαναν λόγο για την ανάγκη θεσμοθέτησης του ενιαίου, δημόσιου και δωρεάν 12χρονου σχολείου), μα και της ΟΛΜΕ που έχει διακηρυγμένο πλέον στόχο την ανάπτυξη ενός τύπου σχολείου στη λυκειακή βαθμίδα, «ενός πραγματικού Eνιαίου Λυκείου στο πλαίσιο της καθιέρωσης της 12χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
Το ΥΠ.Ε.Π.Θ. προχώρησε, επίσης χωρίς καμιά συζήτηση, λίγο πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς στην αυθαίρετη κατάργηση 61 σχολικών μονάδων Τ.Ε.Ε. Αυτό είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό για να κατανοήσει κανείς το πώς η ηγεσία του εννοεί το διάλογο με τους εκπαιδευτικούς φορείς.
Στις 05 Φεβρουαρίου 2007, μια ημέρα πριν την προγραμματισμένη συνάντηση της Υπουργού Παιδείας με το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ, συνάντηση που είχε συμφωνηθεί με πρώτο θέμα στην ατζέντα τα ζητήματα της τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης , η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας κάνοντας «διάλογο» ουσιαστικά μόνο με τον εαυτό της, ανακοίνωσε με συνέντευξη τύπου τις αποφάσεις της για τα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ (τομείς και ειδικότητες ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, ωρολόγιο πρόγραμμα όλων των τάξεων των ΕΠΑΛ, διαδικασίες πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευσης των αποφοίτων ΕΠΑΛ). Πέρα, όμως, από τον εμφανή αυταρχισμό της διαδικασίας, η ουσία των αποφάσεων που ανακοίνωσε η ηγεσία του ΥΠΕΠΘ στις 05/02/2007 για την Τ.Ε.Ε. είναι πως επιμένει να προωθεί τη στροφή του μαθητικού δυναμικού στην πρόωρη κατάρτιση. Αυτός ο στόχος εξυπηρετείται:
α) αφενός μέσα, κυρίως, από ένα τετραπλό, ουσιαστικά, δίκτυο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης μετά το γυμνάσιο (ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ, ΕΠΑΣ άλλων Υπουργείων όπως οι σχολές μαθητείας του ΟΑΕΔ και Μεταγυμνασιακά ΙΕΚ) και
β) αφετέρου μέσα από τον εξοβελισμό από τα ΕΠΑΛ της πλειονότητας των ειδικοτήτων που μέχρι σήμερα υπήρχαν στα ΤΕΕ και τη μεταφορά τους σε σχολές κατάρτισης, τις ΕΠΑΣ. Στα ΕΠΑΛ θα λειτουργήσουν 11 τομείς και 18 ειδικότητες (από τις οποίες οι δύο είναι πλοιάρχων και μηχανικών εμπορικού ναυτικού), ενώ στις Επαγγελματικές Σχολές 33 ειδικότητες.
Η βίαιη έξοδος μαθητών προς την κατάρτιση προωθείται με την κατάργηση στα ΕΠΑΛ της πλειονότητας των ειδικοτήτων που λειτουργούν σήμερα στα ΤΕΕ και την ένταξή τους αποκλειστικά μόνο στις ΕΠΑΣ ή και ορισμένων από αυτές μόνο στα ΙΕΚ. Έτσι ουσιαστικά η επιλογή από τον απόφοιτο της Α΄ τάξης ανάμεσα στα ΕΠΑΛ ή τις ΕΠΑΣ είναι νοθευμένη, αφού ειδικότητες που πιθανόν επιθυμεί θα προσφέρονται μόνο στις ΕΠΑΣ. Με αυτό τον τρόπο επιχειρείται η βίαιη προώθηση μαθητών προς την κατάρτιση. Οι μαθητές μάλιστα που θα επιθυμούν τις ειδικότητες αυτές και θα ακολουθήσουν αναγκαστικά τη διαδρομή των ΕΠΑΣ αποκλείονται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πιο αναλυτικά, καταργούνται τρεις τομείς στη Β΄ τάξη των ΕΠΑΛ σε σχέση με τους λειτουργούντες στα σημερινά ΤΕΕ (συγκεκριμένα, δεν παρέχονται από τα ΕΠΑΛ οι τομείς Κλωστοϋφαντουργίας-Ένδυσης, Χημικών Εργαστηριακών Εφαρμογών και Αισθητικής–Κομμωτικής). Μειώνονται, επίσης, από 42 σε 18 οι ειδικότητες που θα προσφέρονται στους μαθητές της Γ΄ τάξης των ΕΠΑΛ σε σχέση με όσες παρέχονταν μέχρι σήμερα στο Β΄ κύκλο των ΤΕΕ. Και μπορεί στα ΕΠΑΛ να προστέθηκαν η ειδικότητα των βοηθών Νοσηλευτών και αυτή των Γραφικών Τεχνών από τον τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών, όμως αφαιρέθηκε η ειδικότητα Βοηθών Φαρμακείου, που είχε ήδη ενταχθεί στα ΕΠΑΛ με Υπουργική Απόφαση Αυτό το γαϊτανάκι του ράβε-ξήλωνε δηλώνει και την προχειρότητα των σχεδιασμών του ΥΠΕΠΘ. Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για την Τ.Ε.Ε. δεν έχουν προκύψει από κανενός είδους επιστημονική μελέτη και αποτίμηση της υπάρχουσας δομής της εκπαίδευσης συνολικά, ιδιαίτερα της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, και κατά συνέπεια δεν απαντούν στα υπαρκτά ζητήματα που αφορούν στις αδυναμίες και τις προοπτικές της. Είναι δε χαρακτηριστικό πως το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στη σχετική εισήγησή του προς το ΥΠΕΠΘ πρότεινε 13 τομείς στη Β΄ τάξη ΕΠΑΛ και 23 ειδικότητες στη Γ΄τάξη ΕΠΑΛ. Στις ΕΠΑΣ εξαγγέλθηκε πως θα λειτουργήσουν 33 (!!) ειδικότητες με εντελώς διαφορετικούς στόχους αλλά και εκπαιδευτικό περιεχόμενο και επίπεδο. Είναι φανερό ότι για αρκετές από αυτές τις ειδικότητες, που οδηγούνται στις ΕΠΑΣ, δεν ευσταθεί το επιχείρημα του ΥΠΕΠΘ όπως καταγράφεται στη εισηγητική έκθεση του ν. 3475/06 και σε δελτίο τύπου του ΥΠΕΠΘ, ότι «οι Επαγγελματικές σχολές (ΕΠΑΣ), απευθύνονται σε μαθητές οι οποίοι επιθυμούν να φοιτήσουν σε ειδικότητες που δεν απαιτούν ισχυρή θεωρητική υποστήριξη, αλλά επικεντρώνονται κυρίως στην πρακτική εξάσκηση, ώστε οι απόφοιτοί τους να εντάσσονται άμεσα στην αγορά εργασίας ως ειδικευμένοι τεχνίτες». Έτσι, συνωστίζονται ειδικότητες που απαιτούν ισχυρή θεωρητική υποστήριξη και έχουν αντιστοιχία με ειδικότητες και επαγγέλματα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (όπως, π.χ., Οδοντοτεχνίτες, Φυσικοθεραπευτές, Αισθητικοί, Συντηρητές Έργων Τέχνης, Οινοποιοίας κ.ά.) με ειδικότητες στενής κατάρτισης (π.χ. μαγειρικής, τυροκομίας, ξυλογλυπτικής κ.ά.), αλλά και με άλλες που αποτελούν ουσιαστικά εξειδικεύσεις ειδικοτήτων που παρέχονται στα ΕΠΑΛ (π.χ. η ειδικότητα εργαλειομηχανών CNC των ΕΠΑΣ αποτελεί εξειδίκευση της ειδικότητας της Γενικής Μηχανολογίας των ΕΠΑΛ).
Σύμφωνα, επίσης, με τις ίδιες εξαγγελίες, καταργούνται οριστικά ορισμένες ειδικότητες από το δημόσιο σχολείο, καθώς δεν προβλέπεται να λειτουργούν ούτε στα ΕΠΑΛ ούτε στις ΕΠΑΣ (διατροφής-διαιτολογίας, κοινωνικών φροντιστών, ηλεκτρολόγων αυτοκινήτων, κτιριακών έργων), με σοβαρές αρνητικές συνέπειες για την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση και ειδικότερα για το εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών αντίστοιχων ειδικοτήτων.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι και μετά από αυτές τις ρυθμίσεις εξακολουθούν να παραμένουν τα κύρια χαρακτηριστικά των αντιεκπαιδευτικών επιλογών του νόμου 3475/06 (πολυδιάσπαση τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, παράδοση τμήματός τους – πτυχίο επίπεδου γ - στον ιδιωτικό τομέα και υποβάθμισή της).
Η κυβέρνηση, ανταποκρινόμενη στην ουσία των αποφάσεων της Mπολόνια και στις κατευθύνσεις της Λισαβόνας και της Πράγας, σχεδιάζει να χορηγήσει πτυχίο επιπέδου β στους απόφοιτους του EΠAΛ και του EΠAΣ και να τους παραπέμψει στη συνέχεια στα δημόσια ή ιδιωτικά I.E.K., για να αποκτήσουν πτυχίο επιπέδου γ. H μόνη διαφορά που θα χαρακτηρίζει τη μαθητική «σταδιοδρομία» των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας Tεχνικής Eπαγγελματικής Eκπαίδευσης και σύμφωνα πάντα με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς αφορά στη διάρκεια των σπουδών τους στα I.E.K.
Άνθρακες, επομένως, ο θησαυρός της χορήγησης πτυχίων επιπέδου γ από το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Aυτά θα χορηγούνται από τα I.E.K. (δημόσια και ιδιωτικά) έναντι αδρής αμοιβής, οξύνοντας βέβαια τους κοινωνικούς φραγμούς στη μόρφωση και υποτάσσοντας ακόμη περισσότερο την εκπαιδευτική λειτουργία στη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση της οικονομίας, που απαιτεί τη δημιουργία του «ελαστικού εργαζόμενου», με γνώσεις και δεξιότητες που ανασυντίθενται σε βραχύ χρόνο.
Mε όχημα τη θεσμική αναβάθμιση του συστήματος Kατάρτισης των I.E.K. επιχειρείται δηλαδή να κατοχυρωθεί μια διαδικασία «πιστοποίησης επαγγελματικών ικανοτήτων», ουσιαστικά ελεγχόμενη από τους βιομηχάνους, που θα κάνει «σκόνη και θρύψαλα» όποια αξία έχουν τα πτυχία και τα διπλώματα του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος, αποσυνδέοντας παραπέρα τους τίτλους σπουδών από το όποιο δικαίωμα στην εργασία στην κατεύθυνση της «διά βίου μάθησης».
Είναι βέβαιο πως οι προτεινόμενες αλλαγές θα σπρώξουν μαθητική πελατεία στα I.E.K. της φτηνής κατάρτισης και επανακατάρτισης. Ακόμη περισσότερο βέβαιο είναι πως οι Σχολάρχες θα γεμίσουν τα ταμεία τους από τη σχεδιαζόμενη χορήγηση του δικαιώματος πρόσβασης των αποφοίτων των I.E.K. στα A.E.I. μέσω ενός συστήματος πιστωτικών μονάδων, το οποίο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2007.
Αυτά τα μέτρα αποδιαρθρώνουν ακόμη περισσότερο τη δημόσια εκπαίδευση, στοχεύουν στην εδραίωση του φτηνού ευέλικτου σχολείου της αγοράς για την παραγωγή των αυριανών απασχολήσιμων εργαζομένων, κακοπληρωμένων, ημιμαθών, ανασφάλιστων κατά βάση και ανασφαλών. Χωρίς δικαιώματα, που θα αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις στο ίδιο του το επάγγελμα τους και θα βρίσκονται στη διαρκή ανάγκη να επανακαταρτίζονται αλλάζοντας στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου 5 ή 6 φορές δουλειά. Αυτό και μόνο το γεγονός αποκαλύπτει πως το κεφάλαιο και οι πολιτικοί του εκφραστές σ’ αυτήν τη συγκυρία, επιλέγουν όχι την υψηλή γενική μόρφωση και τεχνική ειδίκευση του συνόλου των αυριανών εργαζομένων για την αύξηση της παραγωγικότητας, μα την ουσιαστική απειδίκευση της πλειοψηφίας τους, ώστε να υπάρχει μια δεξαμενή για τα κακοπληρωμένα επαγγέλματα με στόχο ν’ απορροφηθούν οι διακυμάνσεις των αγορών.
Αυτές οι προτάσεις σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεμελιωθούν στο «δικαίωμα» των μαθητών που «υστερούν» να μάθουν τουλάχιστον μία τέχνη, όπως ισχυρίζονται μερικοί νεόκοποι υποστηρικτές της τριχοτόμησης της λυκειακής βαθμίδας. Εάν, βέβαια, κανείς δεχτεί ότι ο μαθητής που «υστερεί» δεν είναι άξιος, δεν είναι προκομμένος, δεν διαβάζει κ.τ.λ., αν με λίγα λόγια αποδεχτεί ότι είναι ατομικές οι ευθύνες για την επίδοση του, μοιραία θα καταλήξει στην ανάγκη ίδρυσης σχολών για αυτούς τους μαθητές. Όλες οι έρευνες που έγιναν κυρίως στο εξωτερικό, ωστόσο, τονίζουν πως οι λόγοι που «υστερούν» τόσοι μαθητές είναι καθαρά κοινωνικοί, ενώ το σίγουρο αποτέλεσμα της μαθητικής τους υστέρησης δεν είναι τα «πολλά λεφτά» που υποτίθεται πως κερδίζουν όσοι ασκούν τα «περιφρονημένα» τεχνικά επαγγέλματα, μα η φτώχεια, όπως αποκαλύπτει και η πρόσφατη έρευνα της Στατιστικής Yπηρεσίας, που αποδεικνύει πως όσο περισσότερο μορφώνονται τα μέλη μιας οικογένειας, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες το νοικοκυριό αυτό να απειληθεί από τη φτώχεια.
Με τις πρόσφατες εξαγγελίες του ΥΠΕΠΘ η πρόβλεψη ποσοστού για την πρόσβαση των αποφοίτων των ΕΠΑΛ στα ΑΤΕΙ μέσα από ένα δεύτερο δρόμο πανελλαδικών εξετάσεων μεταξύ των αποφοίτων των ΕΠΑΛ μπορεί να θεσμοθετείται, μοιάζει όμως με πρόσκληση σε «ανεπιθύμητους επισκέπτες», αφού δεν αίρονται, και στο νέο σύστημα, οι εκπαιδευτικές ανισότητες και οι κοινωνικοί-ταξικοί φραγμοί του σημερινού συστήματος πρόσβασης (περιορισμένες θέσεις και μόνο στα ΑΤΕΙ για τους απόφοιτους της ΤΕΕ, πρόσβαση μόνο σε αντίστοιχες ειδικότητες, βαθμολογική βάση κ.λπ.), με αποτέλεσμα να αποκλείονται και στο μέλλον χιλιάδες απόφοιτοι των ΕΠΑΛ από τα ΑΤΕΙ, παρά το γεγονός ότι ενδέχεται να επιτυγχάνουν βαθμολογία ακόμη και αρκετά πάνω από τη βαθμολογική βάση.
Να σημειώσουμε, επίσης, πως το ΥΠΕΠΘ δεν δεσμεύτηκε πως το ειδικό αυτό ποσοστό θα είναι αναλογικό του μαθητικού δυναμικού. Υπενθυμίζουμε πως μέχρι τώρα το ΥΠΕΠΘ απέρριπτε κάθε σχετική πρόταση (βλ. σχετική πρόταση της ΟΛΜΕ). Τώρα, κάτω από το βάρος της πραγματικότητας, αναγκάζεται να τροποποιήσει στο σημείο αυτό τον πρόσφατο νόμο.
Η μεγάλη, ωστόσο, διαρροή μαθητών από τα Eπαγγελματικά Λύκεια (φέτος την πρώτη τάξη των EΠAΛ επέλεξαν 23.500 μαθητές, μειωμένοι κατά 8.500 σε σχέση με την περυσινή A TEE , αποτελεί μία ακόμη απόδειξη σε ποιο βαθμό οι μαθητές και οι γονείς τους πείθονται από τις υποσχέσεις της κυβέρνησης πως μπορούν μέσω των ΕΠΑΛ να κατοχυρώσουν το δικαίωμα πρόσβασης σε ΑΕΙ-ΤΕΙ.
Η διαφηµιζόµενη, επομένως, ισοτιµία του Επαγγελµατικού Λυκείου (ΕΠΑΛ) µε το Γενικό Λύκειο παραµένει στα χαρτιά χωρίς πρακτικό αντίκρισµα. Προϋπόθεση για μια τέτοια ισοτιμία είναι η θεσμοθέτηση ενιαίας 12χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης που θα παρέχει στέρεα και ολοκληρωμένη γνώση και θα χωράει όλα τα παιδιά. Πρόκειται για θεμελιώδες αίτημα που διεκδικεί η εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά η κυβέρνηση το παραπέμπει στις καλένδες.
Η συνεχιζόµενη, άλλωστε, οικονοµική ασφυξία της δημόσιας εκπαίδευσης, καθώς το ποσοστό των δαπανών που προβλέπει ο προϋπολογισµός για την παιδεία επί του Α.Ε.Π. συρρικνώνεται ακόμη περισσότερο (3,58% του ΑΕΠ το 2005, 3,52% το 2006, ακόμη χαμηλότερο για το 2007). Η χρηματοδότηση του δημόσιου σχολείου στην Ελλάδα βρίσκεται στο χαµηλότερο επίπεδο ανάµεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Είναι όµως αυτονόητο ότι η ανάπτυξη της παιδείας και ιδιαίτερα της τεχνικής - επαγγελµατικής προϋποθέτει γενναία χρηματοδότηση, μιας και εκ των πραγμάτων είναι ακριβότερη από τη «διδασκαλία στον μαυροπίνακα». Απαιτεί σύγχρονες κτιριακές υποδομές και πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές, λιγότερους μαθητές στο τμήμα και συνεχή ανανέωση του αναλώσιμου εξοπλισμού που χρησιμοποιείται για την πρακτική άσκηση των μαθητών. Απαιτείται αλλαγή εκπαιδευτικής πολιτικής σε όφελος του δημόσιου σχολείου και ουσιαστική αύξηση των δημόσιων δαπανών τουλάχιστον στο 5% επί του ΑΕΠ. Ιδιαίτερα για την τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση η βελτίωση και η αναβάθμισή της χωρίς αύξηση δαπανών είναι ουτοπία ή, ορθότερα, κοροϊδία.
Αδιαπραγμάτευτη θέση μας είναι ΚAMIA ΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΘΕΙ ΣΤΗΝ Τ.Ε.Ε. Σε καμιά περίπτωση δε θα δεχθούμε, με πρόσχημα την κατάργηση ειδικοτήτων, να μειωθούν οι θέσεις εργασίας και συνάδελφοί μας να περιέλθουν σε κατάσταση εργασιακής αβεβαιότητας. Δεν ανεχόμαστε, επίσης, το διαρκή εμπαιγμό των αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών.
- Απαιτούμε τη ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΩΝ ΚΑΙ ΩΡΟΜΙΣΘΙΩΝ.
- Σε κάθε περίπτωση να μην εξαιρεθούν από το 30μηνο οι κατηγορίες ΤΕ - ΔΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου